Meszhed

Meszhed(مشهد‎ , Mashhad, 36°17’N 59°37’E) jest drugim największym miastem Iranu położonym w jego północno-wschodniej części. Jest to miasto religijne, sporą jego część stanowi kompleks sanktuarium Imama Rezy.

Samo miasto jednak, poza sanktuarium, nie ma za wiele do zaoferowania.

Z samego kompleksu sanktuarium nie mam zdjęć, bo przed wejściem do niego trzeba oddać plecak i aparat, można jedynie robić zdjęcia telefonem.

Grobowiec Chadże Rabi (Khajeh Rabi, 36°20’31″N 59°37’46″E). Nie wiadomo do końca kim on był, ale jego grobowiec (oraz średnio ładny park wokoło) są atrakcjami turystycznymi.

Historyczny dom, który przekształcono w muezeum – (Darougheh Historical House, 36°17’14.5″N 59°37’20.5″E)

Grób Ferdousiego (آرامگاه فردوسی, Tomb of Ferdowsi, 36°29’10″N 59°31’03″E). Grób, wraz z parkiem wokoło, położony jest w miejscowości Tus, na przedmieściach Meszhedu.

Ferdousi był jednym z kilku wielkich irańskich poetów, pisał poematy mające bardzo mało zapożyczeń z arabskiego (w tym Szahname, opowiadający tradycyjną historię Iranu), co, krótko po inwazji arabów na Iran i postępującej arabizacji, miało ogromne znaczenie dla Irańczyków dla zachowania ich języka i tożsamości.

Grób Ferdousiego, jako kojarzony z rządami Shaha a nie islamem, miał zostać zniszczony po rewolucji islamskiej, jednak ludzie stanęli wokół grobu i nie pozwolili go zniszczyć.

Pustynia Lut

Pustynia Lut (دشت لوت lub کویر لوت, Dasht-e Lut lub Lut desert, 30°28’N 58°14’E) to duża (480 km długości i 320 km szerokości) pustynia solna w Iranie, jedno z najgorętszych miejsc na ziemi – piasek w lecie może osiągać temperaturę 70 stopni.

Pustynię można zwiedzać tylko na niewielkim obszarze, na pozostały trzeba mieć pozwolenie.

Dodatkowo nie mogliśmy przejechać dalej, gdyż droga została zniszczona przez powódź, która nawiedziła Iran zaledwie dwa tygodnie wcześniej. Powódź była na tyle duża, że zniszczyła drogę w pobliżu pustyni. Ponieważ znaki drogowe mogłyby nie podziałać na wszystkich Irańczyków, to ustawiono blokadę, żeby mieć pewność, że nikt nie przejedzie. Ale i tak się dało ;)

Wracając zobaczyliśmy jeszcze takie formacje, które są otrzymywane dzięki rosnącej na niej roślinności.

Kerman, zamek Rajen i cytadela Bam

Kerman (كرمان , Kerman, 30°17’N 57°04’E) jest miastem w południowo-wschodnim Iranie. Sam Kerman nie jest zbyt ciekawym miastem, ale jest dobrą bazą wypadową do położonej stosunkowo niedaleko pustyni Lut a także zamku Rajen i cytadeli Bam.

Jedyną rzeczą wartą uwagi w Kerman jest kompleks Ganj Ali Chan (مجموعه گنجعلیخان, Ganjali Khan Complex, 30°17’27″N 57°04’43″E). Interesujący był plac wschodzący w skład kompleksu (jednak było tam sporo porozrzucanych śmieci, które musiałem usunąć ze zdjęcia) oraz bazar.

Pomiędzy bazarem a placem Ganjali Khan.

Pozostałych miejsc w Kerman, które widziałem, nie warto nawet wspominać.

Najciekawsza atrakcja, ogród Szahzade (باغ شاهزاده, Shahzadeh Garden albo Shazdeh Garden, 30°01’26″N 57°16’56″E), jest położona 30 km od Kerman i ok. 3 km od miasta Mahan.

Zamek Rajen

Zamek Rajen (ارگ راين‎, Rayen Castle, 29°35’36″N 57°26’18″E) jest zamkiem w mieście Rajen, 85 km na południe od Kerman, zamieszkany był jeszcze 150 lat temu.

Cytadela Bam

Cytadela Bam (ارگ بم, Bam Citadel, 29°06’55″N 58°22’08″E) jest wielką fortecą w mieście Bam, 180 km na południe od Kerman. Z powodu bliskości ostanu Sistan i Beludżystan, Irańczycy odradzali mi przyjazd do tego miejsca. Cieszę się, że ich nie posłuchałem.

Cytadela została prawie całkowicie zniszczona przez trzęsienie ziemi w 2003 roku, do teraz trwają prace rekonstrukcyjne.

Chwilami cytadela wygląda jak wyjęta z Gry o Tron.

Prince of Persia.

Na samym szczycie cytadeli wszystkie okna były zakratowane a mury były bardzo grube, nie było więc możliwe zrobienie zdjęcia stamtąd. Jedyną możliwością pozostało zrobienie panoramy ze schodów prowadzących na szczyt.

Sziraz

Sziraz (شیراز, Shiraz, 29°36’N 52°32’E) to miasto w południowym Iranie, mające 1,6 miliona mieszkańców. Jest to jedno z najstarszych miast w Iranie, prawdopodobnie zostało założone ponad 6000 lat temu.

Miasto znane jest z wina Shiraz (niestety od czasów Republiki Islamskiej nie jest ono produkowane), ogrodów oraz poetów (Sadi oraz Hafez).

Ogród Narandżestan (باغ نارنجستان قوام, Naranjestan Garden, 29°36’28″N 52°33’09″E) to mały ogród zbudowany w XIX wieku.

Mauzoleum Sejed Alo’adin Hosejna (حرم امامزاده سید علاء الدین حسین, Sayed Ala al-Din Hossein Holy Shrine, 29°36’20″N 52°32’56″E) posiada największe pomieszczenie mauzoleum (Holy Shrine, wyłożone malutkimi lusterkami) w Iranie.

Ostatnia rozbudowa miała miejsce w latach 80-tych, wtedy została zbudowana największa sala.

Kolejne mauzoleum, które odwiedziłem w Shirazie to mauzoleum Ali ibn Hamzy (امامزاده شاه میر علی بن حمزه, Ali ibn Hamzah Holy Shrine, 29°37’20″N 52°33’11″E).

Widok wejście do meczetu Wakil (مسجد وکیل, Vakil Mosque, 29°36’51″N 52°32’42″E).

Zaraz obok znajdują się łaźnie Wakil (حمام وکیل, Vakil Bath, 29°36’53″N 52°32’42″E), w których zrobiono muzeum.

Po wejściu do muzeum słychać głosy kąpieli i rozmów pomiędzy ludźmi – łaźnie były miejscem, gdzie robiono interesy i spędzano całkiem sporo czasu. Każda postać jest podpisana kim była i jaką funkcję pełniła.

Na północ oraz wschód od meczetu Wakil znajduje się bazar Wakil (بازار وکیل, Vakil Bazaar, jedno z wejść znajduje się tu 29°36’54″N 52°32’49″E), o czym świadczy poniższa tabliczka.

Tabliczka mówi też o podejściu Irańczyków – jeśli działa i wszyscy wiedzą o co chodzi, to po co poprawiać?

Dochodziła godzina zamknięcia bazaru, więc ludzi już prawie nie było.

Na północny zachód od bazaru (oraz meczetu i łaźni) znajduje się zamek Karim Chan (ارگ کریم خان, Arg of Karim Khan lub Karim Khan Castle, 29°37’03″N 52°32’41″E). W środku byłem tylko chwilę i nie było dobrego światła na zrobienie zdjęć, więc do publikacji nadają się tylko zdjęcia z zewnątrz.

W Szirazie warto też odwiedzić ogród Eram (اغ ارم, Eram Garden, 29°38’08″N 52°31’32″E).

A także ogród Afif Abad (باغ عفیف آباد, Afif-Abad Garden, 29°37’23″N 52°29’54″E). Oprócz ogrodu, w posiadłości na jego terenie znajduje się muzeum uzbrojenia a obok budynku znajduje się kilka wozów opancerzonych używanych przez irańską armię w czasie drugiej wojny światowej.

Ogród Delgosza (باغ دلگشا, Delgosha Garden, 29°37’09″N 52°34’29″E)

Niestety z powodu suszy w kanałach nie płynęła woda i ogrody nie robiły już takiego wrażenia.

Niecały kilometr dalej, na północny wschód znajduje się ogród z grobem Sadiego (آرامگاه سعدی, Tomb of Saadi, 29°37’21″N 52°34’59″E), jednego z największych irańskich poetów.

Widok grobowca Sadiego znajduje się również na banknocie 100 000 Riali.

W Szirazie jest też grobowiec Hafeza (آرامگاه حافظ, Tomb of Hafez, 29°37’33″N 52°33’30″E), innego wielkiego irańskiego poety. Udało mi się tam przyjść w dniu Hafeza, gdy wstęp był wolny a Irańczycy masowo przychodzili odwiedzić grób Hafeza.

Widok na grobowiec. Nawet nie próbowałem się do niego dopchać.

Zamek Dochtar, Pałac Ardaszir, miasto Gur i Sarwestan

Zamek Dochtar (دژ دختر , Dokhtar Castle, Qal’eh Dokhtar, 28°55’15″N 52°31’48″E) czyli dziewczęcy zamek, ponieważ zamke został wybudowany w II wieku naszej ery ku czci bogini Anahity. Zamek jest wybudowany na urwisku wąwozu, wewnątrz którego przebiega teraz droga. Trudno jest mu zrobić zdjęcie bez użycia drona, dlatego odsyłam do strony UNESCO ze zdjęciem z góry.

Dziedziniec wewnątrz murów zamku.

Widok spod murów zamku na wąwóz.

Pałac Ardaszir (دژ اردشير پاپکان, Palace of Ardashir lub آتشکده, Atash-kadeh, 28°53’53″N 52°32’21″E) to zrujnowany pałac trzy kilometry na południe od zamku Dochtar. Pałac został zbudowany w 224 roku przez Ardaszira I, teraz niestety jest częściowo zrujnowany.

Pięć kilometrów dalej na południe znajduje się starożytne miasto Gur (گور, Ardashir Khurreh, 28°51’10″N 52°31’56″E) zwane też Firuzabad, mimo, że to nazwa współczesnego miasta nieopodal. Gur to pierwsze okrągłe miasto w starożytnym Iranie. Dziś z miasta została jedynie wieża dokładnie pośrodku miasta. Na terenie niegdysiejszego miasta są teraz pola uprawne i trudno jest dostrzec dawne miasto, dlatego znowu zachęcam do obejrzenia na stronie UNESCO widoku z góry.

Pałac Sarwestan (کاخ ساسانی سروستان, Sarvestan Palace, 29°11’44″N 53°13’52″E) to również zrujnowany pałac wybudowany w latach 420 – 438 n.e.

Wracając z Sarwestanu do Sziraz udało mi się jeszcze złapać takie widoczki.