Landscape

Jaskinia Szapura i Biszapur

  • 19 December 201824 February 2019

W jaskini Szapur (غار شاپور, Shapur cave, 29°48’28″N 51°36’44″E) stoi posąg Szapura I, wykuty ze stalagmitu.

Najpierw trzeba się tam dostać a to oznacza niemal dwugodzinny marsz ponad 400 metrów pod górę z pięknymi krajobrazami.

Po drodze spotkaliśmy pasterza z kozami.

Panorama tuż przed jaskinią.

Pomnik Szapura I w jaskini. Po inwazji Arabów na Persję, posąg został przewrócony, dopiero 50-tych został ponownie postawiony.

Widoki w drodze z jaskini Szapura do miasta Biszapur.

W okolicy znajdują się płaskorzeźby wykute w skale upamiętniające wydarzenia z czasów dynastii Sasanidów . Płaskorzeźby są duże, niejednokrotnie mają powierzchnię kilkunastu metrów kwadratowych.

Biszapur (بیشاپور, Bishapur, 29°46’48″N 51°34’34″E) to starożytne miasto łączące w sobie cechy zarówno perskie jak i rzymskie – wcześniejsze miasta perskie były okrągłe, natomiast Biszapur był pierwszym miastem z drogami przecinającymi się pod kątem prostym. Po podboju przez Arabów miasto straciło na znaczeniu i popadło w ruinę.

I jeszcze widoczki zrobione w drodze powrotnej do Sziraz.

Landscape

Persepolis, Pasargady

  • 18 December 201824 February 2019

Persepolis (تخت جمشید, Persepolis, 29°56’05″N 52°53’26″E), starożytne miasto założone w 518 r p.n.e., było jedną ze stolic starożytnej Persji, zostało zniszczone w 330 r p.n.e. przez Aleksandra Wielkiego. Dziś zostały tylko ruiny miasta, wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Jest to miejsce bardzo często odwiedzane przez turystów a ja byłem tam w piątek, czyli w Irański weekend.

Widok na schody prowadzącej do Bramy Wszystkich Ludów.

Brama Wszystkich Ludów. Główne wejście do Persepolis.

Pozostałości hali tronowej. Widoczne kolumny, na których hala się opierała.

Płaskorzeźby przedstawiają różne ludy przychodzące do szaha z najdalszych zakątków imperium, aby złożyć mu hołd.

Ruiny pałacu Apadana.

Pałac Tachara.

Widok na całe Persepolis (perspektywa jest zakrzywiona przez złożenie zdjęcia). Widoczne pośrodku zdjęcia ruiny to sala tronowa, wysokie kolumny za nią to pozostałości pałacu Apadana. W rogu po prawej stronie widoczna jest Brama Wszystkich Ludów. Prawie płaskie miejsce po lewej stronie to pozostałości skarbca, w budynku zaraz za nim znajduje się muzeum Persepolis a za nim, na lewo od pałacu Apadana znajdują się pałace Hadisz i Tachara.

Grobowiec Artakserksesa II. Widoczny symbol Zaratusztrianizmu

Naghsz-e Rostam

Naghsz-e Rostam (نقش رستم, Naqsh-e Rustam, 29°59’19″N 52°52’27″E), zespół trzech grobowców w pobliżu Persepolis, znajdują się tu groby Dariusza I Wielkiego, Kserksesa I i Artakserksesa I. Obok, niewidoczna na zdjęciu, jest też Zaratusztriańska świątynia ognia.

Pasargady

Pasargady (پاسارگاد, Pasargadae, 30°11’38″N 53°10’02″E), jedna ze stolic starożytnej Persji, również wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Grobowiec Cyrusa II Wielkiego.

Ruiny pałacu prywatnego.

Ruiny pałacu audiencyjnego.

Ruiny Więzienia Salomona.

Landscape

Pahlawanpur, Sar Jazd i Farafar

  • 17 December 201819 December 2018

Ogród Pahlawanpur (باغ پهلوان پور, Pahlavanpour, 31°33’37″N 54°26’25″E) jest jednym z ogrodów perskich na liście światowego dziedzictwa UNESCO. Niestety nie wyglądał zbyt imponująco (dlatego mało zdjęć), być może z powodu susz, które od dłuższego czasu nawiedzają Iran. W większej części ogrodu nie było nawet wody w kanałach.

Forteca Sar Jazd

Forteca Sar Jazd (سريزد, Sar Yazd, 31°36’04″N 54°31’40″E)  pochodzi z ery Sassanidów i jest jedną z najstarszych fortec w Iranie. Używana była głównie do przechowywania zboża i żywności. Forteca posiadała fosę oraz drugą, wewnętrzną bramę na wypadek sforsowania pierwszej.

Brama Farafar

Brama Farafar (Gate of Farafar, 31°36’30″N 54°31’46″E). Nie wiadomo wiele o tej bramie, spekuluje się, że może mieć nawet 1000 lat. Ale fajnie wygląda na zdjęciach.

Nieopodal jest współczesny pomnik łucznika Arasza (آرش کمانگیر, Arash the Archer, ), postaci z Irańskiej mitologii.

Karawanseraj Zejn-o-din

Karawanseraj Zejn-o-din (رباط زین‌الدین, Zein-o-din, 31°24’42″N 54°42’25″E). Ten karawanseraj jest o tyle niezwykły, ze jest jednym z dwóch okrągłych karawanserajów. Wszystkie pozostałe karawanseraje są prostokątne. Zejn-o-din jest jednym z 999 karawanserajów zbudowanych przez szaha Abbasa I. Szah kazał zbudować 1000 karawanserajów a następnie zburzyć jeden, żeby być lepiej zapamiętanym przez historię. Jest położona na jedwabnym szlaku.

Landscape

Zamek Narin, Jachczal i wieża gołębi

  • 16 December 201824 February 2019

Zamek Narin (نارین قلعه, Narin Castle, 32°13’35″N 54°00’52″E) został wybudowany 2000 lat temu, teraz niestety jest w sporej części ruiną.

Jachczal

Jachczal (یخچال, Yakhchal) – słowo to współcześnie znaczy w farsi “lodówka”. Historycznie była to budowla w której przechowywany był lód. Oczywiście na lód stać było tylko najbogatszych.

Najpierw wodę zostawiano na noc w płytkich basenach na zewnątrz. W nocy temperatura była niska, dodatkowo bardo niska wilgotność powietrza sprawiała, że woda parowała intensywnie, co jeszcze bardziej obniżało temperaturę wody. Wystarczyło to, aby w okresie zimowym temperatura wody spadła poniżej zera a woda zamarzła. Z samego rana lód w basenach był rozbijany i przenoszony do jachczala.

Na zdjęciu poniżej widać baseny oraz mur osłaniający baseny przed promieniami słonecznymi w ciągu dnia. Widoczna kopuła w tle to jachczal. Zdjęcia z miasta Mejbod (32°13’37″N 54°00’31″E).

Wnętrze jachczala. Kopuła miała kształt idealnie odbijający dźwięki, więc echo było bardzo silne.

Naprzeciwko jachczala był karawanseraj.

Nie pierwszy raz widziałem, jak Irańczycy mogą sobie przymierzyć stroje z dynastii Kadżarów.

Wieża Gołębi

Wieża gołębi (کبوترخانه, dovecote) to wieża zbudowana, aby gnieździły się w niej gołębie. Gołębie produkowały nawóz. Na zdjęcia wieża z Maybod (32°13’32″N 54°01’30″E).

Landscape

Charanagh i Czak Czak

  • 16 December 201822 April 2021

Charanagh (خرانق‎, Kharanaq, 32°20’44″N 54°40’09″E) to wioska opuszczona kilkadziesiąt lat temu, jedna z kilku miejscowości w Iranie, w której można zobaczyć jak żyli ludzie dwa tysiące lat temu.

Łaźnie.

Karawanseraj obok wioski. Karawanseraj to miejsce, gdzie karawana może się zatrzymać, odpocząć, uzupełnić zapasy żywności i napoić konie lub wielbłądy, dlatego też jest niezbędna dla handlu na pustyni. Karawanseraje były stawiane w Iranie w odległości dnia drogi od siebie na szlakach handlowych.

Czak Czak

Czak Czak (چک‌چک albo پیر سبز, Chak Chak, 32°20’52″N 54°24’32″E) to najważniejsza świątynia Zaratusztrianizmu. Zaratusztrianie wierzą, że w tym miejscu Nikbanu, druga córka ostatniego przed islamskiego szaha Iranu, Jezdegerda III, była ścigana przez Arabów w 640 roku. Nikbanu zaczęła modlić się do Ahury Mazdy (imię boga w Zaratusztrianizmie) o ochronę przed wrogami. Prośby zostały wysłuchane i góra rozstąpiła się umożliwiając jej schronienie się przez najeźdźcami.

Czak w farsi znaczy tyle samo co polskie “kap”, nazwa miejsca wzięła się od kropel wody spadających ze stropu przez cały czas. Wierzy się, że krople to łzy góry płaczącej nad losem Nikbanu.

Przed wejściem należy zdjęć buty, dostaje się klapki, jako że podłoga jest cała mokra.