Travels

Sziraz

Sziraz (شیراز, Shiraz, 29°36’N 52°32’E) to miasto w południowym Iranie, mające 1,6 miliona mieszkańców. Jest to jedno z najstarszych miast w Iranie, prawdopodobnie zostało założone ponad 6000 lat temu.

Miasto znane jest z wina Shiraz (niestety od czasów Republiki Islamskiej nie jest ono produkowane), ogrodów oraz poetów (Sadi oraz Hafez).

Ogród Narandżestan (باغ نارنجستان قوام, Naranjestan Garden, 29°36’28″N 52°33’09″E) to mały ogród zbudowany w XIX wieku.

Mauzoleum Sejed Alo’adin Hosejna (حرم امامزاده سید علاء الدین حسین, Sayed Ala al-Din Hossein Holy Shrine, 29°36’20″N 52°32’56″E) posiada największe pomieszczenie mauzoleum (Holy Shrine, wyłożone malutkimi lusterkami) w Iranie.

Ostatnia rozbudowa miała miejsce w latach 80-tych, wtedy została zbudowana największa sala.

Kolejne mauzoleum, które odwiedziłem w Shirazie to mauzoleum Ali ibn Hamzy (امامزاده شاه میر علی بن حمزه, Ali ibn Hamzah Holy Shrine, 29°37’20″N 52°33’11″E).

Widok wejście do meczetu Wakil (مسجد وکیل, Vakil Mosque, 29°36’51″N 52°32’42″E).

Zaraz obok znajdują się łaźnie Wakil (حمام وکیل, Vakil Bath, 29°36’53″N 52°32’42″E), w których zrobiono muzeum.

Po wejściu do muzeum słychać głosy kąpieli i rozmów pomiędzy ludźmi – łaźnie były miejscem, gdzie robiono interesy i spędzano całkiem sporo czasu. Każda postać jest podpisana kim była i jaką funkcję pełniła.

Na północ oraz wschód od meczetu Wakil znajduje się bazar Wakil (بازار وکیل, Vakil Bazaar, jedno z wejść znajduje się tu 29°36’54″N 52°32’49″E), o czym świadczy poniższa tabliczka.

Tabliczka mówi też o podejściu Irańczyków – jeśli działa i wszyscy wiedzą o co chodzi, to po co poprawiać?

Dochodziła godzina zamknięcia bazaru, więc ludzi już prawie nie było.

Na północny zachód od bazaru (oraz meczetu i łaźni) znajduje się zamek Karim Chan (ارگ کریم خان, Arg of Karim Khan lub Karim Khan Castle, 29°37’03″N 52°32’41″E). W środku byłem tylko chwilę i nie było dobrego światła na zrobienie zdjęć, więc do publikacji nadają się tylko zdjęcia z zewnątrz.

W Szirazie warto też odwiedzić ogród Eram (اغ ارم, Eram Garden, 29°38’08″N 52°31’32″E).

A także ogród Afif Abad (باغ عفیف آباد, Afif-Abad Garden, 29°37’23″N 52°29’54″E). Oprócz ogrodu, w posiadłości na jego terenie znajduje się muzeum uzbrojenia a obok budynku znajduje się kilka wozów opancerzonych używanych przez irańską armię w czasie drugiej wojny światowej.

Ogród Delgosza (باغ دلگشا, Delgosha Garden, 29°37’09″N 52°34’29″E)

Niestety z powodu suszy w kanałach nie płynęła woda i ogrody nie robiły już takiego wrażenia.

Niecały kilometr dalej, na północny wschód znajduje się ogród z grobem Sadiego (آرامگاه سعدی, Tomb of Saadi, 29°37’21″N 52°34’59″E), jednego z największych irańskich poetów.

Widok grobowca Sadiego znajduje się również na banknocie 100 000 Riali.

W Szirazie jest też grobowiec Hafeza (آرامگاه حافظ, Tomb of Hafez, 29°37’33″N 52°33’30″E), innego wielkiego irańskiego poety. Udało mi się tam przyjść w dniu Hafeza, gdy wstęp był wolny a Irańczycy masowo przychodzili odwiedzić grób Hafeza.

Widok na grobowiec. Nawet nie próbowałem się do niego dopchać.

Landscape

Jazd

Jazd (یزد, Yazd, 31°53’N 54°22’E) jest religijnym miastem posiadającym ponad pół miliona mieszkańców. Starówka ze swoimi wąskimi uliczkami i poruszającymi po niej motocyklami została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Jazd posłużył mi jako baza wypadowa do okolicznych miejsc, jest o tym osobny wpis.

Charakterystycznym elementem architektonicznym Jazd jest wiatrołap (بادگیر, badgir) czyli wieża służąca do łapania wiatru i kierowania go do wnętrza budynku, co zapewnia wentylację. Na zdjęciu poniżej widoczne są dwa wiatrołapy. Wiatrołapy mogą być jednostronne (gdy przeważają wiatry z jednej strony) lub wielostronne.

Jedna z najbardziej prestiżowych ulic w Jazd, na zdjęciu widać wieżę zegara miejskiego na jednym końcu ulicy.

Tak wygląda zegar miejski w dzień (31°53’56″N 54°22’18″E).

Na drugiej stronie ulicy znajduje się meczet piątkowy (31°54’05″N 54°22’06″E). Brama wejściowa tego meczetu ma jedne z najwyższych minaretów w Iranie.

Za bramą znajduje się całkiem rozległe podwórko.

Właściwa część meczetu przeznaczona do modlitwy.

Kompleks Amir Czachmagh (مجموعه میدان امیرچخماق, Amir Chakhmaq Complex, 31°53’36″N 54°22’11″E), jedno z ważniejszych miejsc w Jazd. Kompleks składa się z meczetu, karawanseraju, łaźni, studni, tekje (religijne miejsce, ale do opłakiwania a nie modlenia się), znajduje się tam nawet niewielki bazar. W pobliżu znajduje się muzeum wodne (water museum) pokazujące budowę i cel kanatów (podziemnych kanałów, którymi transportowano chłodną wodę z gór).

Ataszkade (آتشکده یزد, Yazd Atash Behram albo Atashkadeh-e Yazd, 31°52’52″N 54°22’24″E) to Zaratusztriańska świątynia ognia.

Podobno ogień w tej świątyni pali się nieprzerwanie od półtora tysiąca lat. Niestety ogień jest ledwie widoczny, bo od szyby oddzielającej turystów od ognia mocno odbijało się światło.

Ogród Doulat Abad (دولت‌آباد, Dowlat Abad, 31°54’09″N 54°21’10″E), wpisany razem z innymi ogrodami Irańskimi na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Widoczny na zdjęciu w ogrodzie wiatrołap jest jednym z najwyższych na świecie.

Imam Zade Dżafar (امامزاده جعفر, Imam Zadeh Jafar, 31°53’51″N 54°21’39″E). Jest to jedno z holy shrine, grobowców, świętych miejsc szyickich o ścianach wyłożonych malutkimi lustrami dającymi niesamowity efekt. Lustra stosowane są, aby zwiększyć ilość światła we wnętrzu.